Hộ khẩu thường trú là gì? Điều kiện để đăng ký sổ hộ khẩu

Hộ khẩu thường trú là thuật ngữ dùng để chỉ nơi cư trú chính thức của công dân Việt Nam, nhưng không phải ai cũng hiểu rõ về nó. Bài viết này RICH STAR LAND sẽ cung cấp thông tin tổng quan về khái niệm Sổ hộ khẩu là gì?  và điều kiện để đăng ký hộ khẩu.

Hộ khẩu thường trú hay sổ hộ khẩu là gì?

Hộ khẩu thường trú, hay còn gọi là sổ hộ khẩu, là một loại sổ được cơ quan công an cấp cho các hộ gia đình để ghi chép và công nhận thông tin xác thực về các thành viên trong gia đình. Sổ hộ khẩu chứa thông tin đầy đủ về từng cá nhân như họ tên, nghề nghiệp, quê quán, ngày tháng năm sinh, và nơi đăng ký thường trú.

Sổ hộ khẩu rất quan trọng vì liên quan trực tiếp đến nhiều quyền lợi cơ bản của công dân như quyền về nhà ở, ruộng đất, học tập của con cái và nhiều quyền lợi khác. Trong hộ khẩu thường trú, có quy định rõ ràng về một cá nhân trong hộ gia đình là chủ hộ, người chịu trách nhiệm quản lý gia đình. Con cái sinh ra sau khi lập sổ hộ khẩu sẽ được nhập vào sổ của gia đình và ghi thông tin đầy đủ.

Mỗi gia đình được cấp một quyển sổ hộ khẩu. Trong trường hợp mất sổ, chủ hộ cần liên hệ với cơ quan chức năng có thẩm quyền để xin cấp lại. Mỗi sổ hộ khẩu đều có dãy số định danh, gọi là số sổ hộ khẩu hay mã số sổ hộ khẩu, được in rõ ràng. Dãy số này giúp cơ quan chức năng kiểm soát số lượng và thông tin về các thành viên trong gia đình. Số sổ hộ khẩu thường được ghi ở mặt ngoài hoặc trong bìa, bên cạnh trang đầu tiên của sổ.

Những thay đổi gần đây trong quy định về cư trú đã chuyển đổi từ sổ hộ khẩu giấy sang quản lý điện tử. Tuy nhiên, việc hiểu rõ các quy định về hộ khẩu thường trú vẫn rất quan trọng để đảm bảo quyền lợi và nghĩa vụ của công dân.

Điều kiện để đăng ký hộ khẩu thường trú

Theo Luật Cư trú 2020, công dân có thể đăng ký hộ khẩu thường trú nếu đáp ứng các điều kiện sau:

• Chỗ ở hợp pháp thuộc sở hữu: Công dân có chỗ ở hợp pháp thuộc quyền sở hữu của mình tại địa điểm muốn đăng ký hộ khẩu thường trú.
• Chỗ ở hợp pháp không thuộc sở hữu: Nếu công dân có chỗ ở hợp pháp nhưng không thuộc sở hữu của mình, cần có sự đồng ý của chủ hộ hoặc người sở hữu chỗ ở đó để đăng ký thường trú.
• Đăng ký trên phương tiện lưu động: Công dân là chủ nhân phương tiện hoặc có sự đồng ý của chủ nhân phương tiện có thể đăng ký thường trú trên phương tiện lưu động, với điều kiện phương tiện được đăng ký đăng kiểm tại cơ quan có thẩm quyền.
• Đăng ký tại cơ sở tín ngưỡng, tôn giáo: Người đăng ký thường trú là đối tượng đại diện cho cơ sở tín ngưỡng, tôn giáo và có sự đồng ý từ cơ quan quản lý hoặc người đại diện của cơ sở để đăng ký thường trú.

Các điều kiện trên giúp đảm bảo việc đăng ký hộ khẩu thường trú được thực hiện một cách hợp lý và tuân thủ quy định của pháp luật.

Hồ sơ đăng ký hộ khẩu thường trú gồm những gì?

Để đăng ký làm sổ hộ khẩu, cá nhân cần chuẩn bị hồ sơ và nộp cho cơ quan nhà nước có thẩm quyền. Công dân khi làm sổ hộ khẩu cần cung cấp đầy đủ các giấy tờ sau:

• Phiếu báo thay đổi sổ hộ khẩu, thông tin nhân khẩu.
• Bản khai nhân khẩu theo mẫu quy định.
• Giấy chuyển hộ khẩu (nếu cần, trong trường hợp được yêu cầu phải cấp giấy chuyển khẩu).
• Giấy tờ chứng minh chỗ ở là hợp pháp.

Cung cấp đầy đủ những giấy tờ trên sẽ giúp quá trình đăng ký sổ hộ khẩu diễn ra suôn sẻ.

Quy trình đăng ký hộ khẩu thường trú

Để đăng ký hộ khẩu thường trú, công dân cần tuân theo quy trình gồm các bước sau:

Bước 1: Chuẩn bị hồ sơ

• Chuẩn bị đầy đủ các giấy tờ cần thiết như phiếu báo thay đổi sổ hộ khẩu, bản khai nhân khẩu, giấy chuyển hộ khẩu (nếu có), và giấy tờ chứng minh chỗ ở hợp pháp.

Bước 2: Nộp hồ sơ

• Nộp hồ sơ trực tiếp tại cơ quan Công an xã, phường, thị trấn nơi mình sinh sống. Nếu địa phương không có đơn vị hành chính cấp xã, nộp hồ sơ tại Công an cấp huyện.
• Cơ quan tiếp nhận hồ sơ kiểm tra tính hợp lệ của hồ sơ. Nếu hồ sơ có thiếu sót, cơ quan thông báo cho công dân bổ sung.
• Cơ quan cấp phiếu tiếp nhận hồ sơ cho công dân.

Bước 3: Nộp lệ phí

• Công dân có trách nhiệm nộp lệ phí đăng ký thường trú theo quy định của pháp luật.

Bước 4: Nhận kết quả

• Sau 07 ngày làm việc từ khi hồ sơ hợp lệ được nộp, công dân nhận kết quả từ cơ quan đăng ký cư trú.
• Cơ quan cập nhật thông tin về địa chỉ thường trú mới vào cơ sở dữ liệu cư trú và thông báo cho người đăng ký.

Kết quả cuối cùng là mẫu sổ hộ khẩu hoàn thiện được trao cho công dân.

Đăng ký hộ khẩu thường trú cần lưu ý những điều gì?

Theo Điều 24 Luật Cư trú năm 2020, công dân cần lưu ý một số điều khi đăng ký sổ hộ khẩu:

Các trường hợp bị xóa đăng ký thường trú:

• Công dân đã qua đời hoặc có quyết định của Tòa án tuyên bố mất tích.
• Cá nhân sang nước ngoài định cư và đã hủy bỏ đăng ký thường trú theo quy định.
• Công dân vắng mặt liên tục tại địa chỉ thường trú trong vòng 12 tháng trở lên, không đăng ký tạm trú hoặc không khai báo tạm vắng.

Trường hợp hạn chế quyền đăng ký hộ khẩu thường trú:

• Công dân bị cách ly do có nguy cơ truyền nhiễm bệnh dịch hoặc cách ly để phòng chống dịch bệnh theo quyết định của cơ quan có thẩm quyền.
• Những người bị áp dụng các biện pháp tạm giữ, tạm giam theo quyết định của người có thẩm quyền tiến hành tố tụng.

Chuyển đổi từ sổ hộ khẩu giấy sang hộ khẩu điện tử:

• Từ năm 2021, sổ hộ khẩu giấy sẽ được thay thế bằng hộ khẩu điện tử.
• Khi sổ hộ khẩu bị mất, hỏng hoặc có sai sót, công dân vẫn có thể làm thủ tục xin cấp lại hoặc đổi sổ.

Hồ sơ xin cấp lại sổ hộ khẩu mới bao gồm:

• Sổ hộ khẩu bị hư hỏng, rách, hoặc có sai sót.
• Phiếu báo thay đổi hộ khẩu và thông tin nhân khẩu.

Công dân nộp hồ sơ tại cơ quan Công an cấp xã để tiến hành giải quyết. Cơ quan sẽ cập nhật thông tin vào cơ sở dữ liệu cư trú và thu hồi sổ hộ khẩu cũ nếu cần.

Công dân được cấp mã số định danh cá nhân trên thẻ căn cước, dùng để thực hiện các giao dịch mà không cần mang nhiều giấy tờ. Phương pháp này giúp chuyển đổi quản lý cư trú sang dạng điện tử, cải thiện tính hiện đại và tiện lợi.

Câu hỏi thường gặp về đăng ký sổ hộ khẩu thường trú

1. Địa chỉ thường trú ghi theo CMND hay sổ hộ khẩu

Địa chỉ thường trú được ghi theo sổ hộ khẩu, không phải theo CMND hay thẻ căn cước. Sổ hộ khẩu là cơ sở phục vụ cơ quan đăng ký cấp chứng minh nhân dân hoặc thẻ căn cước cho công dân, do đó địa chỉ thường trú trên sổ hộ khẩu nên được ưu tiên.

2. Hộ khẩu thường trú và chỗ ở hiện nay khác nhau như thế nào?

• Chỗ ở hiện tại là địa chỉ nơi công dân đang sống tại thời điểm khai báo hoặc đăng ký trên giấy tờ.
• Chỗ ở hiện tại có thể thay đổi theo nhu cầu, trong khi hộ khẩu thường trú chỉ được thay đổi trong một số trường hợp nhất định, ví dụ như khi chuyển nhà đến nơi sở hữu hợp pháp của công dân.

Bài viết đã giải đáp những thắc mắc cơ bản về hộ khẩu thường trú và thông tin, thủ tục liên quan đến đăng ký, cấp mới hộ khẩu thường trú. Hy vọng người đọc có thể hiểu và áp dụng những thông tin này trong những trường hợp cần thiết.

Kết luận

Nắm rõ thông tin và thủ tục liên quan đến sổ hộ khẩu, cùng với sự khác biệt giữa địa chỉ thường trú và chỗ ở hiện tại, sẽ giúp công dân hiểu rõ và thực hiện đúng quyền và trách nhiệm của mình. Hy vọng người đọc có thể sử dụng những kiến thức này một cách hiệu quả trong các trường hợp cần thiết.

Trên đây là những giải đáp liên quan đến thắc mắc: sổ hộ khẩu là gì? mà RICH STAR LAND muốn chia sẻ với bạn đọc. Nếu bạn muốn tìm hiểu thêm về các thông tin tương tự, đừng ngần ngại truy cập batdongsan24h.vn  hoặc liên hệ trực tiếp để được hỗ trợ qua các cách thức liên lạc sau:

• Hotline: 0911.497.556 
• Email: info@richstarland.com 
• Địa chỉ:  Số 167B Đường 339, Phường Phước Long B, Thành phố Thủ Đức, Thành phố Hồ Chí Minh, Việt Nam